Het immer onregelmatige, maar altijd actuele Vogelfotoboek is weer uit. Nummer 000096 is een ‘in memoriam’ aan kunstenaar Willem Hoogeveen geworden.
– door Theo Gaasbeek –
I.M. meneer Willem
In de vorige aflevering (Vogelfotoboek Filmbijlage 0006) liet ik weten dat u dit orgaan enige tijd zou moeten missen als vanwege vakantie. Terwijl het Vogelfotoboek op zijn lauweren rustte, deed ik een poging een boek te voltooien, iets waartoe de gemiddelde Nederlander de eerste lockdown benutte, waarmee definitief bewezen is dat ik geen gemiddelde Nederlander ben. Wel, dat boek is nog steeds niet af. Bij lange na niet. Sterker nog, omdat het allemaal wel erg lang ging duren, wilde ik mijn abonnees eind augustus een halverwege-de-vakantie-nummer offreren. Daarin zou ik dan uitleggen dat het nog veel langer zou duren voor dit vogelmagazine weer als vanouds onregelmatig ging verschijnen. Het begin had ik al:
Waarde vogelminnenden,
Het is ook uw vogelfotograaf niet ontgaan dat de scholen alweer begonnen zijn.
Terwijl hierboven de edele kunst van het vuurtje stoken wordt onderwezen, gaat elders de cursus Zebrapaard van start. Het moge duidelijk zijn dat deze leerling nog een lange weg te gaan heeft.
Tot zover. Erg ver was ik inderdaad nog niet gekomen. Het was mijn bedoeling vast even vooruit te kijken naar het volgende nummer, waarin ik zou terugblikken op de voorbije zomer. Zo bracht de hittegolf in augustus mij een onverwachte logé, om maar wat te noemen. Het was de buurtpimpel veel te benauwd in zijn nestkastje en dus zocht hij een alternatieve slaapplek. Iedere avond rond de klok van negen kwam hij aangefladderd om de nacht door te brengen in een geheel leeggegeten en schoon geschraapte vogelpindakaaspot.
En uiteraard had ik de post willen behandelen. Zo berichtte dhr. Jan S over een verdwaalde ijsvogel. Een en ander ging evenwel niet door en/of houdt u tegoed. Ik moet nu helaas ruim baan geven aan meneer Willem. Twee jaar geleden overleed onze abonnee mevrouw Everdien. Bij die gelegenheid citeerde ik de dichter Jan Eijkelboom:
Doodgaan behoort tot het zeer weinige
dat niet zou mogen. Toch
wordt het veel gedaan.
Ware woorden. Ook dhr. Jan E. zelf deed het. Met Willem had ik afgesproken dat de wereld nog lang niet van ons af was, al hadden we de schijn zo nu en dan tegen. Nu is hij er toch tussenuit geknepen. Goed, dan zal ik zorgen dat we ons desalniettemin aan die afspraak houden. Willem mag dan niet meer onder ons vertoeven, ik zal erop toezien dat we nog niet van hem af zijn. En zeker de abonnees van het Vogelfotoboek niet.
In deze kolommen deed meneer Willem voor het eerst van zich spreken in aflevering 000024 van 11 mei 2017. In dat nummer begroetten wij hem als onze tiende abonnee. Dat er sedertdien nog eens 100 lezers bij zijn gekomen, is voor een belangrijk deel zijn verdienste. Zijn enthousiasme was groot. Ook op andere terreinen. Een citaat uit nr. 000035:
Met de toevloed aan nieuwe abonnees heeft meneer Willem een last van mijn schouders genomen door de facturering van mij over te nemen. Mochten er zich aperte wanbetalers onder het lezersbestand bevinden, zo heb ik de heer Willem laten weten, “dan ben ik bereid om samen met u deze dubieuze debiteuren met een huisbezoek te vereren om ze ‘met een goed gesprek’ op andere gedachten te brengen.” Dhr. Willem verzekerde mij evenwel: “Dat met die huisbezoeken zal wel mee vallen denk ik. Ik heb zo mijn methoden.” Dhr. Willem beschikt dan ook over een postuur dat voor deze functie meer geëigend is.
Hij kreeg gelijk. Huisbezoeken waren niet nodig.
Foto’s insturen deed meneer Willem ook zeer frequent. Een bezoek aan Oerol leverde onder veel meer deze prent op:
Oplettende lezers zullen opmerken dat het hier geen levende vogel betreft. Dat klopt. Een enkele keer stuurde Willem een foto van een echte eend of meeuw, maar vaker van een tot kunst verwerkt exemplaar. Hij was tenslotte kunstenaar. Kijk maar:
Gemaakt voor de jaarlijkse zomerexpositie in Natuurpark Lelystad. Vogels inspireerden hem (vooral hun vleugels) en die liefde bleef niet onbeantwoord.
In mijn archief bevindt zich een hele serie foto’s van Willems kunst. Te veel om in één keer te laten zien. Beperk ik me tot op vogels geïnspireerde kunst, dan zijn het er nog steeds veel te veel. Geen punt, wat in het vat zit verzuurt niet.
Waar ik ook nog een aardige voorraad van heb, zijn…
…tekeningen. Willem was eigenlijk meer van de objecten, maar hij kreeg steeds meer te kampen met fysieke beperkingen. Bij wijze van therapie begon hij vogeltekeningen na te tekenen: “Naar Peter Vos. Er kwam een boek over zijn tekeningen uit.”
Peter Vos (r)
Maar tekenen was het toch niet helemaal voor Willem. Zo af en toe moest zo’n vogel toch drie dimensies krijgen.
Deze merel heb ik eerder laten zien. Wat ik toen nog niet wist, was dat het vliegbeest deel uitmaakte van een project. Wat Willem me wel had laten weten, was dat hij zo’n houten dier niet meer zelf kon maken. Hij kon het bedenken, maar voor de uitvoering was hij afhankelijk van anderen. “Als je dit werk gaat plaatsen in je onvolprezen blad, moet je ook de naam van Wim Keuper noemen. Ik kan het alleen dankzij hem maken.”
Na de merel volgde een raaf.
En daarna weer een tekening.
Overbrugging – ode aan Peter Vos
Ook dit jaar was er weer een kunstroute uitgezet in Natuurpark Lelystad. Willem was niet meer in staat daar een bijdrage aan te leveren. Maar met de hulp van anderen lukte dat toch.
Het zijn de allerlaatste foto’s die meneer Willem mij gestuurd heeft…
… maar de wereld is nog niet van hem af!
Tot slot een ideetje. Al heel lang fotografeer ik alles wat ik eventueel ooit denk te kunnen gebruiken voor deze nieuwsbrief. Ik fotografeer zelfs dingen die ik nooit denk te kunnen gebruiken. Ach, zeg ik dan tegen mezelf, misschien vergis ik me wel en kan het toch. Een voorbeeldje:
Ik had geen flauw benul wie Dagmar Jongejan was of waarom die vogels even waren gestopt met zingen. Thuis zocht ik het uit. Dagmar blijkt een jongedame uit Emmeloord die veel te vroeg is overleden. Nabestaanden hebben een donatie gedaan aan Staatsbosbeheer en in ruil daarvoor het recht verworven in het Kuinderbos een bospad naar Dagmar te vernoemen.
Dat lijkt me mooi: volgend jaar over het Willem Hoogeveenpad fietsen (liefst tussen de vliegende potloden door). Kosten: 200 euro voor het eerste jaar, daarna 100 euro per jaar. Dat moeten we toch bij elkaar kunnen krijgen?
