Spannende tijden voor bewoners oudste straten van Emmeloord

Het zijn spannende tijden voor de huurders van Mercatus in de oudste straten van Emmeloord. Onlangs presenteerde Mercatus haar plannen voor sloop en nieuwbouw voor de Riet- en Zeebiesstraat in Emmeloord. De straten worden gezien als historische erfgoed maar niet als zodanig erkend.

EMMELOORD, 28-06-2023 - Als het aan Mercatus ligt sloopt zij het grootste deel van haar 88 huurhuizen en worden een paar woningen gerenoveerd. Kenmerkend is het gemeenschapsgevoel dat in de wijk is ontstaan. Hier kennen mensen elkaar nog. Lopen niet de deur bij elkaar plat maar staan altijd klaar om een ander te helpen.

Het is dat gemeenschapsgevoel dat door de voorgenomen sloop dreigt te verdwijnen. Ondanks de toezeggingen van Mercatus aan het door de SP opgerichte actiecomité ten spijt, lijken de huurders met de laagste inkomens te moeten verdwijnen. Zij moeten plaats maken voor meer kapitaalkrachtige bewoners. Voor hen resteert de volgende huurwoning in een wijk die straks ook weer op de schop gaat. In volkshuisvestingsland spreekt men

hier van “woningwet nomaden”.

Met de voorgenomen sloop en nieuwbouw kiest Mercatus uitdrukkelijk voor de toekomstige huurders en legt de wensen van de huidige huurders naast zich neer. Ruim de helft van de huidige bewoners vind renovatie een betere oplossing dan sloop/nieuwbouw. Terecht. Immers biedt renovatie de grootste kans op terugkeer in de wijk

en eigen woning Bij sloop/nieuwbouw is dat voor veel bewoners nog maar de vraag.

Mercatus propageert dat de nieuwbouwwoningen binnen de grenzen voor de sociale huursector blijven. Ook zullen de energielasten voor de bewoners lager uitvallen omdat de nieuwbouw gasloos wordt. Aan beide redeneringen kan gerust worden getwijfeld. Zo adviseert de Woonbond om niet akkoord te gaan met de term “sociale huursector”. Immers worden daar straks ook huurwoningen in het middensegment toe gerekend met een huurprijs tussen de € 808,00 en € 1200,00 per maand. De toezegging dat de energielasten omlaag gaan als de woningen gasloos worden is voorbarig. Bij de stijgende energieprijzen vraagt het volledig verwarmen van een woning met warmtepomp twee tot drie maal zoveel kilowatt uur aan elektra. Dat betekent dat elke woning minstens 16 zonnepanelen moet hebben om het elektriciteit gebruik van de warmtepomp te compenseren. Voor een gemiddeld huishouden is dat circa 4500 kilowatt per jaar bovenop het bestaande verbruik. Daarmee vervalt voor velen de besparing op gas.

De echte bedreiging voor het gemeenschapsgevoel schuilt in het begrippen “passend toewijzen en aftoppingsgrenzen”. Hiermee willen overheid en corporaties voorkomen dat huurders een te hoge huurprijs gaan betalen in relatie tot hun inkomen. Dat lijkt een nobel streven maar in het geval van sloop/nieuwbouw werkt het begrip als een selectiecriterium met als gevolg dat mensen met lage inkomens niet kunnen terugkeren in hun wijk. En juist in de Riet- en Zeebiesstaat wonen veel mensen met lagere inkomens. Ouderen met alleen AOW of een klein pensioentje. Gezinnen met een inkomen beneden modaal en (voormalige) arbeidsmigranten die de “polenhotels” zijn ontvlucht.

De ervaring leert dat in wijken die op de nominatie staan voor sloop slechts 1 op de 5 huurders terugkeert in hun oude wijk. In Emmeloord is dat straks niet veel anders als Mercatus zich aan de normen voor passend toewijzen conformeert.

Doet Mercatus dat, dan kunnen alleenstaanden met een inkomen minder dan € 25.475 geen woning aanvaarden met een huurprijs boven de € 647,19 per maand. Voor huishoudens met twee of meer personen gelden ruimere inkomensgrenzen tussen de € 34.575 en € 48,625 bruto per jaar en een huurprijs tussen € 647,19 en €808.06. Boven de €48.625 komt niemand meer in aanmerking voor een sociale huurwoning. Voor hen resteert de vrije sector.

Niet alleen voor uitkeringsgerechtigden maar ook werkenden met een gemiddeld inkomen worden het spannende tijden. Wordt het passend toepassen of wordt het niet meer terugkeren? Voor buurtcomité en SP rest weinig anders dan voor géén van beiden te kiezen! Immers is dat de keuze tussen de kogel en de strop. Tussen het uitspelen van mensen met de allerlaagste inkomens tegen hen die het iets beter hebben getroffen!

In plaats daarvan zouden beiden zich moeten inzetten voor renovatie van de huizen en zo laag mogelijke huurprijzen. Niet in “sociale grenzen” maar in harde euro’s. Dat is de enige garantie op het behoud van betaalbare huizen én het gemeenschapsgevoel in de oudste wijk van Emmeloord!

Piet de Ruiter

de auteur is adviseur van het buurtcomité Riet- en Zeebiesstraat en oud SP Tweede Kamerlid