Bij de gemeente werken iedere dag een paar honderd mensen aan een Noordoostpolder waar het prettig wonen, werken en recreëren is. Wie zijn zij? Wat doen ze nou eigenlijk? En wat zijn hun drijfveren? We stellen twee van onze collega’s aan je voor.
Wie: Lianne Weijs (30) uit Sint Jansklooster en Minke Herweijer (44) uit Dronten
Wat: Procesbegeleider omgeving
Sinds: Lianne sinds december 2022, Minke sinds mei 2023
“Terwijl iedereen het over de regeltjes heeft, houden wij de inwoner voor ogen’’
Je schuur ombouwen tot kantoor? Een extra woning op je boerenerf? Een voormalig kerkgebouw omtoveren tot een dagopvang voor verstandelijk gehandicapten? Of een voedselbos maken van een stuk land? Dankzij de kersverse procesbegeleiders omgeving verlopen die aanvragen voortaan een stuk eenvoudiger. Inwoners met plannen waarvoor het omgevingsplan -voorheen bestemmingsplan- moet worden gewijzigd, kunnen nu terecht bij één loket. En Lianne en Minke begeleiden hen stap voor stap door de procedure heen.
Werken volgens de principes van de Omgevingswet is niet nieuw op het gemeentehuis. Vorig jaar besloot de gemeente al volgens de nieuwe manier te werken, ondersteund door de procesbegeleiders Minke en Lianne. Het motto? ‘Eenvoudig beter.’
Lianne: “Als een initiatief in strijd is met het omgevingsplan dan moeten we onderzoeken of we daarvan kunnen afwijken. Dat is afhankelijk van allerlei verschillende wetten en regels, maar ook van beleid van de gemeente en de provincie. Er zijn dus veel verschillende specialisten die er iets van vinden.”
Voorheen moest een initiatief langs meerdere afdelingen, nu is dat niet meer nodig.
Minke: “Inwoners zien hun aanvragen niet als afzonderlijke stukjes met elk hun eigen set regels, zij beschouwen het als één geheel. En dat is precies hoe wij het nu benaderen: één loket, één procedure.”
Hoe werkt dat in de praktijk? Iedereen die een plan indient waar een omgevingsplan voor moet worden gewijzigd, krijgt Lianne of Minke op bezoek samen met een planoloog van de gemeente. “We halen hier zoveel mogelijk informatie op over het project, de wens en behoefte van de aanvrager en zien meteen de plek waar het om gaat”, legt Lianne uit.
“Het praat een stuk gemakkelijker als je met mensen om de keukentafel zit met een kopje koffie erbij. En de initiatiefnemer waardeert het enorm dat wij de moeite nemen om langs te komen”, voegt Minke toe. “Dat schept gelijk een band.”
“Hoe kan een plan wél doorgaan?”
Na het intakegesprek maken de twee een opzet van het initiatief en sturen dat rond naar collega’s op het gemeentehuis. Maar ook naar ketenpartners zoals de provincie, GGD, brandweer, omgevingsdienst en waterschap. Zij kijken elk vanuit hun eigen vakgebied of specialisme naar het plan.
Lianne: “Vanuit hun eigen expertise geven ze aan wat er volgens hen nodig is om het door te kunnen laten gaan. Het uitgangspunt bij aanvragen is niet meer: Nee, tenzij, maar: Ja, mits.”
Minke: “Wij ontvangen alle adviezen binnen vijf werkdagen. Het is onze taak om die op elkaar af te stemmen en samen te brengen in een duidelijk advies voor de aanvrager. Daarna beleggen we een intaketafel om het project van A tot Z te bespreken.”
Lianne of Minke schuift hier aan samen met een projectleider en strategisch adviseurs van de verschillende afdelingen binnen de gemeente.
Lianne: “De intaketafel levert altijd mooie gesprekken op waarin we samen de aanvraag heel breed bekijken. We kijken niet alleen naar de regeltjes, maar ook naar de impact van het initiatief op de omgeving. We brengen bovendien in kaart of er ontwikkelingen in de omgeving op stapel staan, die van invloed kunnen zijn op het nieuwe initiatief. Woningbouw bijvoorbeeld of rioleringswerkzaamheden. Dat vooraf in kaart brengen, scheelt veel onnodig werk bij de uitvoering.”
Minke: “Door deze werkwijze wordt er veel meer samengewerkt binnen het gemeentehuis. Voorheen deed een planoloog van de gemeente deze taak naast allerlei andere werkzaamheden. Nu wij volledig op deze klus zijn gezet, kunnen we veel meer werk maken van de aanvraag en ook echt als belangenbehartiger optreden voor de aanvragers. Als iedereen het over de regeltjes heeft, dan houden wij de inwoner voor ogen. En daar springen we voor in de bres als dat nodig is.”
“Ze voelen zich meer gehoord en gezien”
Voor Lianne en Minke is dat laatste een heel belangrijk onderdeel van hun werk. “Heel veel mensen hebben geen idee wat ze te wachten staat als ze een aanvraag doen bij de gemeente. Ze vinden het ook vaak heel spannend. Wij nemen hen bij de hand in het proces en onderhouden tussendoor ook contact. Daardoor voelen ze zich meer gehoord en gezien”, weet Minke.
Lianne: “Soms is de vaktaal die ambtenaren gebruiken ook heel ingewikkeld, wij proberen alles zo duidelijk mogelijk uit te leggen. Zo zijn inwoners veel beter betrokken bij het proces en snappen ze het ook beter als hun aanvraag alsnog wordt afgewezen.”
Dat werkt zo goed, dat ze soms bij een negatieve beoordeling van een aanvraag toch een pluim krijgen van de initiatiefnemer. “Dan zijn de aanvragers ondanks de uitkomst heel blij dat ze serieus werden genomen en fijn contact met ons hebben gehad tijdens het proces. Een groter compliment kunnen we niet krijgen.”
“We werken nu een jaar volgens de Omgevingswet en dat werpt al zijn vruchten af.” Lianne en Minke merken dat de cultuurverandering die eraan is gekoppeld, in gang is gezet binnen het gemeentehuis en daarbuiten. “Het biedt niet alleen intern op het gemeentehuis, maar ook voor de inwoners nieuwe kansen.”
De twee procesbegeleiders hadden voor 2023 gerekend op zo’n 30 aanvragen die ze zouden moeten begeleiden. Dat werden er maar liefst 85. Veel aanvragen draaiden om boerenerven. Minke: “Boeren die willen stoppen en blijven wonen op hun erf of er zelfs woningen bij willen bouwen voor ouders of kinderen.”
Veel aanvragen gingen ook over de huisvesting van arbeidsmigranten en het uitbreiden van bedrijven. Lianne: “Het is heel divers, geen aanvraag is hetzelfde. Ieder initiatief vraagt om maatwerk. Dat maakt dit werk ontzettend leuk.”
Bron en meer informatie over het indienen van een initiatief, participatie en de Omgevingswet: noordoostpolder.nl
